Przejdź do treści
Ponieważ zaawansowane projekty inżynieryjne wymagają wszechstronnych narzędzi, Qgis oferuje bogate spektrum wtyczek przyspieszających pracę. Przede wszystkim te 18 kluczowych rozszerzeń umożliwia realizację projektów od wstępnej inwentaryzacji po finalne wizualizacje terenowe.
QuickMapServices – Uniwersalny dostęp do podkładów mapowych:
QuickMapServices stanowi fundamentalne narzędzie każdego specjalisty wykorzystującego Qgis. Wtyczka ta natychmiast udostępnia setki podkładów mapowych z różnorodnych źródeł, w tym Google Maps, Bing Maps, OpenStreetMap oraz zaawansowane tematyczne serwisy kartograficzne. Dzięki prostemu interfejsowi geologowie mogą błyskawicznie porównywać dane terenowe z satelitarnymi zdjęciami. Co więcej, budowlańcy sprawdzają aktualny stan zagospodarowania terenu, a architekci analizują kontekst urbanistyczny projektowanych inwestycji. Dodatkowo wtyczka oferuje funkcję Contributed Pack, która rozszerza bibliotekę o specjalistyczne podkłady meteorologiczne, hydrologiczne czy archeologiczne. Wykorzystanie QuickMapServices eliminuje konieczność ręcznego wyszukiwania i konfigurowania usług WMS/WMTS.
MMQGIS – Zaawansowane operacje wektorowe
MMQGIS prezentuje kompletny zestaw narzędzi do operacji na warstwach wektorowych, stworzony przez Michaela Minna. Wtyczka zawiera ponad 20 funkcji umożliwiających import/eksport danych CSV, łączenie warstw, operacje geometryczne oraz sortowanie atrybutów. Geodeci wykorzystują moduł Geometry export to CSV do szybkiego eksportowania współrzędnych punktów pomiarowych wraz z atrybutami. Ponadto, funkcja Merge layers pozwala łączyć warstwy działek z różnych powiatów w jedną spójną mapę ewidencyjną. Architekci cenią narzędzie Gridify tworzące regularne siatki punktów lub poligonów dla analiz urbanistycznych. Hub distance automatycznie oblicza odległości między punktami a wybranymi centrami (np. szkoły, przystanki). Jest to niezbędne przy ocenie dostępności usług publicznych.
WhiteboxTools – Kompleksowe przetwarzanie danych LiDAR
WhiteboxTools for Qgis oferuje ponad 450 narzędzi geoanalizy, ze szczególnym naciskiem na przetwarzanie danych LiDAR. Wtyczka umożliwia filtrację chmur punktów, klasyfikację obiektów, interpolację powierzchni oraz tworzenie modeli wysokościowych. Geodeci używają Lidar Hillshade Tool do generowania cieniowanych modeli terenu podkreślających mikrorzeźbę. Classify Buildings In Lidar automatycznie rozpoznaje budynki w chmurze punktów, co przyspiesza inwentaryzację urbanistyczną. Lidar Rooftop Analysis analizuje geometrię dachów dla potrzeb projektowania systemów fotowoltaicznych. Ponadto, narzędzie FilterLidar pozwala na tworzenie złożonych filtrów opartych na właściwościach punktów (wysokość, klasyfikacja, intensywność). To w rezultacie umożliwia precyzyjne wyodrębnianie obiektów z dużych zbiorów danych.
Open LiDAR Toolbox – Specjalistyczne narzędzia archeologiczne
Open LiDAR Toolbox to wyspecjalizowana wtyczka dedykowana przetwarzaniu danych LiDAR w archeologii, choć znajduje zastosowanie również w innych dziedzinach. Oferuje funkcję 0NE (One-step-processing), która automatycznie przetwarza nieklasyfikowane chmury punktów LAZ/LAS do gotowych wizualizacji. Narzędzie Hybrid interpolation łączy różne metody interpolacji tworząc wysokiej jakości modele terenu. DFM confidence map generuje mapy pewności modelu, wskazujące obszary o różnej wiarygodności danych. Wtyczka automatycznie tworzy wizualizacje takie jak sky view factor, openness oraz difference from mean elevation. Wizualizacje ujawniają subtelne zmiany w topografii niewidoczne w standardowych modelach wysokościowych.
Vertical Photo Placer – Automatyczne georeferencjonowanie zdjęć dronowych
Vertical Photo Placer (VPP) umożliwia błyskawiczne umieszczanie pionowych zdjęć dronowych na mapie poprzez wykorzystanie danych EXIF. Wtyczka automatycznie odczytuje współrzędne GPS, wysokość lotu oraz parametry kamery, generując pliki world file zgodnie ze specyfikacją ESRI. Szczególnie przydatna w sytuacjach awaryjnych, gdy potrzebna jest szybka wizualizacja stanu terenu po klęskach żywiołowych. Architekt może natychmiast nałożyć zdjęcia z przeglądu budowy na mapę projektu, weryfikując postęp prac. Fotogrametrzy używają VPP do wstępnej oceny jakości zdjęć a także planowania szczegółowego opracowania. Wtyczka wymaga instalacji ExifTool oraz odpowiedniego pliku konfiguracyjnego.
Flight Planner – Projektowanie lotów fotogrametrycznych
Flight Planner pozwala na profesjonalne planowanie lotów fotogrametrycznych zarówno blokowych jak i korytarzowych. Wtyczka generuje cztery warstwy: centra projekcji, punkty trasy, zasięgi zdjęć oraz linie lotu. Użytkownik może ocenić projekt poprzez analizę pokrycia rzeczywistego (footprint), liczby nakładających się zdjęć oraz rozkładu GSD (Ground Sample Distance). Geodeci planują loty nad długimi obiektami liniowymi (drogi, rurociągi) korzystając z trybu korytarzowego. Architekci projektują bloki lotów dla kompletnego pokrycia większych inwestycji. Wtyczka umożliwia także ewaluację już wykonanych lotów poprzez analizę parametrów orientacji zewnętrznej zapisanych w tabeli atrybutów.
Semi-Automatic Classification Plugin – Automatyczna klasyfikacja obrazów satelitarnych
Semi-Automatic Classification Plugin (SCP) autorstwa Luci Congedo stanowi kompletne środowisko do klasyfikacji nadzorowanej obrazów satelitarnych. Wtyczka oferuje automatyczne pobieranie danych Landsat i Sentinel-2, preprocessing, klasyfikację oraz postprocessing. Specjaliści teledetekcji wykorzystują algorytmy Maximum Likelihood, Random Forest i Support Vector Machine do mapowania pokrycia terenu. SCP automatycznie pobiera dane Sentinel-2 z archiwum Copernicus, wykonuje korekcje atmosferyczne i radiometryczne. Funkcja Band set umożliwia tworzenie kompozycji wielospektralnych zoptymalizowanych pod konkretne zastosowania. Oprócz tego, moduł Accuracy assessment pozwala na obiektywną ocenę jakości klasyfikacji poprzez macierz pomyłek i współczynnik Kappa.
Geohazard Plugin – Ocena podatności na osuwiska
Geohazard Plugin wspiera analizy podatności na różne rodzaje zagrożeń naturalnych, ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk. Wtyczka wykorzystuje metody uczenia maszynowego (Random Forest, Support Vector Machine, Logistic Regression) do modelowania podatności na podstawie czynników predysponujących. Geologowie tworzą mapy zagrożenia osuwiskowego łącząc dane o nachyleniu, litologii, pokryciu terenu i opadach. Funkcja k-fold cross-validation zapewnia obiektywną ocenę jakości modelu. Narzędzie ROC curves wizualizuje zdolność predykcyjną różnych klasyfikatorów. Budowniczowie używają wyników analiz do planowania zabezpieczeń skarp a także fundamentów na terenach górskich.
QuickOSM – Inteligentny dostęp do danych OpenStreetMap
QuickOSM umożliwia zaawansowane pobieranie danych wektorowych z bazy OpenStreetMap poprzez zapytania Overpass. Wtyczka wykorzystuje system kluczy i wartości OSM do precyzyjnego filtrowania obiektów. Geodeci pobierają aktualne dane drogowe z atrybutami nawierzchni, obciążenia i ograniczeń prędkości. Funkcja łączenia zapytań (AND/OR) pozwala na tworzenie złożonych filtrów, np. wszystkie apteki i szpitale w promieniu 2 km od szkoły. Architekci analizują istniejącą zabudowę pobierając polygony budynków wraz z informacjami o wysokości, funkcji a także roku budowy. Wtyczka automatycznie konwertuje dane do projektu Qgis, zachowując pełną strukturę atrybutów.
GIS Support – Narzędzia dla polskich użytkowników
GIS Support oferuje specjalistyczne narzędzia dostosowane do polskich realiów geodezyjnych. Moduł Wyszukiwarka działek ewidencyjnych wykorzystuje usługę ULDK GUGiK do lokalizacji działek po numerze ewidencyjnym. Funkcja Identyfikacja działek pozwala na kliknięcie w mapę i automatyczne dodanie działki do warstwy. Narzędzie Dane wysokościowe z NMT pobiera informacje o wysokości dla punktów, tworzy profile podłużne oraz dodaje kolumnę z wysokością do warstw punktowych. Wtyczka zawiera Listę polskich usług WMS/WMTS z prekonfigurowanymi adresami głównych instytucji geodezyjnych. W rezultacie, geodeci używają całego pakietu do kompleksowej pracy z danymi krajowymi.
Archiwalna Ortofotomapa – Analiza zmian czasowych
Archiwalna Ortofotomapa autorstwa EnviroSolutions udostępnia historyczne zdjęcia lotnicze z archiwum Geoportalu. Wtyczka oferuje pasek czasu umożliwiający przeglądanie zdjęć z różnych lat dla wybranego obszaru. Ponadto, funkcja Map swipe tool pozwala na bezpośrednie porównywanie archiwalnych i współczesnych ortofotomap. Architekci analizują rozwój zabudowy na przestrzeni dziesięcioleci, identyfikując wzorce urbanizacji. Ekolodzy badają zmiany pokrycia terenu, wylesienia i sukcesję roślinną. Wtyczka automatycznie dopasowuje się do aktualnego widoku mapy i poziomu powiększenia.
BDOT10k_GML_SHP – Wizualizacja danych topograficznych
BDOT10k_GML_SHP opracowana przez GUGiK umożliwia automatyczne wczytywanie i stylizowanie danych BDOT10k zgodnie z rozporządzeniem. Wtyczka obsługuje zarówno format GML jak i SHP, automatycznie rozpoznając strukturę danych i stosując odpowiednią symbolikę. Geodeci uzyskują gotową wizualizację bez konieczności ręcznego definiowania stylów dla setek warstw tematycznych. Funkcja automatycznego przetwarzania folderów przyspiesza pracę z dużymi zbiorami danych powiatowych. Wtyczka zachowuje hierarchię tematyczną warstw zgodnie z modelem BDOT10k.
Wody Polskie – Specjalistyczne dane hydrologiczne
Wtyczka Wód Polskich zapewnia dostęp do warstw WMS udostępnianych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne. Oferuje Mapę Podziału Hydrologicznego Polski w skali 1:10000, dane o jednostkach organizacyjnych PGW, mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego oraz plany przeciwdziałania skutkom suszy. Hydrolodzy uzyskują aktualny dostęp do oficjalnych danych bez konieczności wyszukiwania adresów usług. Dodatkowo, wtyczka automatycznie konfiguruje kolejność i stylizację warstw zgodnie z wytycznymi instytucji. W efekcie projektanci systemów melioracyjnych analizują obszary zagrożone podtopieniami.
Profile Tool – Analiza profilów terenu
Profile Tool umożliwia tworzenie interaktywnych profili wysokościowych wzdłuż dowolnych linii narysowanych na mapie. Wtyczka automatycznie próbkuje wartości z rastrowych modeli terenu, generując wykresy z możliwością eksportu do różnych formatów. Geologowie analizują budowę geologiczną wzdłuż profili sejsmicznych. Inżynierowie drogowi planują niweletę tras komunikacyjnych, obliczając objętości mas ziemnych. Co więcej, funkcja multi-band profiling pozwala na jednoczesną analizę wielu warstw rastrowych, np. wysokości, nachylenia i ekspozycji stoków.
Relief Visualization Toolbox – Zaawansowane wizualizacje terenu
Relief Visualization Toolbox oferuje nowoczesne metody wizualizacji rzeźby terenu wykraczające poza standardowe cieniowanie. Wtyczka generuje Sky View Factor pokazujący otwartość terenu, Openness podkreślające formy wklęsłe i wypukłe, oraz Local Relief Model eliminujący wpływ nachylenia regionalnego. Archeolodzy odkrywają subtelne ślady dawnych konstrukcji niewidoczne w klasycznych wizualizacjach. Geologowie identyfikują lineamenty tektoniczne i formy krasowe. Wszystkie wizualizacje są konfigurowalne pod kątem parametrów filtracji i skali analizy.
LAStools – Przemysłowe przetwarzanie LiDAR
LAStools stanowi profesjonalny pakiet do przetwarzania danych LiDAR zintegrowany z Qgis. Wtyczka oferuje narzędzia do klasyfikacji, filtracji, interpolacji i kompresji chmur punktów. Moduł lasground automatycznie klasyfikuje punkty naziemne z wysoką dokładnością. lasboundary tworzy poligony zasięgu danych LiDAR. lasoverlap analizuje nakładanie się pasów skanowania. Funkcje las2dem i blast2dem generują modele wysokościowe z konfigurowalnymi parametrami interpolacji. Wtyczka obsługuje formaty LAS, LAZ oraz własny format zLiDAR.
autoSaver – Automatyczne zapisywanie projektu
autoSaver zapewnia podstawową funkcję autozapisu dla projektu Qgis oraz warstw w trybie edycji. Wtyczka automatycznie zapisuje zmiany w określonych interwałach czasowych, chroniąc przed utratą danych podczas awarii systemu. Dodatkowo, użytkownik może skonfigurować częstotliwość zapisu oraz wybór warstw podlegających automatycznemu zapisowi. Funkcja jest szczególnie przydatna podczas długotrwałych sesji digitalizacji lub intensywnej pracy terenowej.
BulkVectorExport – Zbiorczy eksport warstw
BulkVectorExport umożliwia jednoczesny eksport wielu warstw wektorowych do wspólnego pliku lub różnych formatów. Wtyczka automatyzuje proces eksportu całego projektu, zachowując strukturę folderów i nazewnictwo warstw. Geodeci przygotowują kompletne pakiety danych dla wykonawców robót budowlanych. Funkcja wsadowego eksportu obsługuje popularne formaty jak Shapefile, GeoJSON, KML oraz bazy danych PostGIS. W efekcie wtyczka pozwala na definiowanie szablonów eksportu dla powtarzalnych procedur.
Podsumowanie:
Przedstawione 18 wtyczek w Qgis tworzy kompleksowy ekosystem narzędzi umożliwiających realizację zaawansowanych projektów geodezyjnych, budowlanych, architektonicznych oraz analiz środowiskowych. Dzięki QuickMapServices użytkownicy uzyskują natychmiastowy dostęp do aktualnych podkładów mapowych. MMQGIS oferuje zaawansowane operacje wektorowe, a WhiteboxTools wraz z Open LiDAR Toolbox zapewniają profesjonalne przetwarzanie danych skaningu laserowego. Vertical Photo Placer i Flight Planner usprawniają workflows fotogrametryczne. Semi-Automatic Classification Plugin automatyzuje analizy teledetekcyjne, a Geohazard Plugin wspiera oceny ryzyka naturalnego. QuickOSM i wtyczka GIS Support dostarczają aktualnych danych referencyjnych, podczas gdy specialized tools archiwalna Ortofotomapa, BDOT10k_GML_SHP i Wody Polskie oferują dostęp do krajowych zasobów danych. Narzędzia wspomagające jak Profile Tool, Relief Visualization Toolbox, LAStools, autoSaver oraz BulkVectorExport dopełniają funkcjonalności. To w rezultacie tworzy spójne środowisko pracy dla specjalistów różnych branż. Reasumując, wszystkie wtyczki integrują się seamlessly z interfejsem Qgis, zapewniając intuitive workflow od pozyskania danych po finalne wizualizacje i raporty.
